Slæður og "slæður"

Fyrir einhverjum mánuðum síðan varð mikið uppnám þegar nokkrar alþingiskonur í heimsókn í Sádi Arabíu skelltu slæðum á höfuðið þegar þær heilsuðu upp á fyrirmenn landsins, svona til að sýna almenna kurteisi við siði þar í landi. Ég man að Steinunn Jóhannesdóttir fór mikinn í pistli sem hún skrifaði í Fréttablaðið að mig minnir og í netheimum tóku margir undir fordæmingu hennar á þessu uppátæki alþingiskvenna. Að bera slæðu eins og einhver kúguð múslima kerling, fussum svei.
Í síðustu viku heilsuðu Geir Haarde og spúsa hans Inga Jóna upp á páfann í Róm og birtust myndir af þeim þegar Geir afhenti umboðsmanni Guðs hér á jörð nýja og umdeilda útgáfu af biblíunni. Viti menn er ekki Inga Jóna með svarta blúnduSLÆÐU yfir hárinu (hefði sjálfsagt ekki fengið að hitta páfa slæðulaus) og nú ber svo við að ekki heyrist píp neins staðar. Það er sem sagt allt í lagi að þurfa að setja upp slæðu fyrir páfann og jafngildir ekki því að taka undir kaþólska kvennakúgun. Ég hef heldur ekki heyrt neinar hneykslunarraddir fordæma þá reglu í Péturskirkjunni í Róm að konur og karlar verði að vera siðsamlega til fara þar inni, með hulda fótleggi og alls ekki í hlírabolum þó hitinn sé um 40°C. Um alla kirkju eru siðgæðisverðir (í orðsins fyllstu merkingu) sem reka þá umsvifalaust út sem brjóta reglur um klæðaburð. Hvar er Steinunn Jóhannesdóttir núna??

Mannfræðingar á átakasvæðum

Það er svo sem ekkert nýtt að þekking og reynsla mannfræðinga hafi verið nýtt á stríðstímum. Þeir mannfræðingar og aðrir félagsvísindamenn sem voru að vinna fyrir eða í þágu bandarískra stjórnvalda í t.d. Víetnam og rómönsku Ameríku voru almennt litnir hornauga og stjórnvöld sökuð um að hafa misnotað þá. Nú á enn og aftur að leita í þekkingarbrunn þessara vísinda og hafa bandarísk stjórnvöld veitt 40 milljónum dollara í það verkefni að ráða teymi mannfræðinga og annarra félagsvísindamanna í allar hersveitir Bandaríkjamanna í Írak og Afghanistan. Þetta hefur kallað á viðbrögð frá akademíunni sem óttast að þrátt fyrir góðan ásetning þá verði raunin sú að litið verði á þá sem njósnara fyrir Bandaríkjamenn, sérstaklega í Írak, með afdrifaríkum afleiðingum. Aðstæður í Afghanistan eru ekki eins erfiðar og í Írak og þar hefur að sögn gefist vel að hafa mannfræðing í hersveitum. Samskipti hermanna við heimamenn hafa batnað og aukin samvinna við þá átt sér stað. Mannfræðingar og aðrir félagsvísindamenn eru auðvitað bara eins og annað fólk, með ólíkar skoðanir. Það sem einum finnst vera að vinna fyrir slæman málstað finnst öðrum vera að leggja sitt lóð á vogarskálina til betri heims. Ég er samt sammála því að það væri að bæta olíu á ófriðarbálið og í raun sjálfsmorðstilraun þeirra mannfræðinga sem ætla að vinna með bandaríska hernum í Írak.

Heimild The New York Times